BAHASA LATIN DALAM FARMASI
BAHASA LATIN
Bahasa latin digunakan sebagai bahasa resep karna bahasa latin merupakan bahasa yang tidak berkembang, alias statis, sehingga makna bahasanya tidak berubah oleh waktu, baku dan kaku, sehingga bisa digunakan menjadi bahasa standar dalam resep secara global.
Berikut bahasa bahasa latin dalam farmasi
Singkatan | Kepanjangan | Penjelasan |
A | ||
a, aa | ana | masing-masing |
a.c. | ante coenan | sebelum makan |
a.d. | auri dextrae | telinga kanan |
a.h. | alternis horis | tiap selang 1 jam |
a.I. | auri laevae | telinga kiri |
a.m. | anti meridiem | pagi hari |
a.p. | ante prandium | sebelum makan |
aa p. aeq. | ana partes aequales | dari masing2 jumlah/bagian sama |
abs. febr. | absente febre | bila tidak demam |
accur. | accurate | cermat |
ad | ad | sampai |
ad 2 vic. | ad duas vices | dalam/untuk dua kali |
ad aur. | ad aurem | pada telinga |
ad chart. perg. | ad chartam | dalam kertas perkamen |
ad hum. | pergameneam | untuk membasahkan |
ad infl. | ad humectandum | untuk disemprotkan |
ad libit. | ad inflandum | sesukanya |
ad scatul. | ad libitum | dalam dus |
ad us. ext. | ad scatulam | obat luar/utk pemakaian luar |
ad us. int. | ad usum externum | obat dalam/utk pemakaian dalam |
ad us. prop. | ad usum internum | untuk pemakaian sendiri |
ad vitr. fuse. | ad usum proprium | dalam botol coklat |
add. | ad vitrum fuscum | tambahkan |
adh. | adde | gunakan |
ads. febr. | adhibere | di waktu demam |
aeq. | adsante febre | sama |
aequab. | aequalis | rata |
aff. | aequabilis affunde | dituangkan/ditambahkan |
aggred. febr. | aggrediente febre | di waktu demam |
agit. | agitatio | kocok |
alt. h. | alternis horis | tiap selang 1 jam |
alt. hor. | alternis horis | tiap selang 1 jam |
altern. d. | alternis die | tiap selang 1 hari |
amb. | ambo | ke-dua2nya |
ante | ante | sebelum |
applic. | applicatur | digunakan |
apt. | aptus | cocok |
aq. coct. | aqua cocta | air matang |
aq. cois | aqua communis | air biasa |
aq. comm. | aqua communis | air biasa |
aq. dest. | aqua distillata | air suling |
aur. | auris | telinga |
aurist. | auristillae | obat tetes telinga |
B | ||
b. | bis | dua kali |
b. in d. | bis in die | dua kali sehari |
b.d.d. | bis de die | dua kali sehari |
bid. | biduum | waktu dua hari |
C | ||
c | cum | dengan |
c., cochl. | cochlear | sendok makan |
c.m. | eras mane | besok pagi |
c.n. | eras nocte | besok malam |
c.th | cochlear thea | sendok teh |
c.v. | eras vespere | besok sore |
cal. | calore | oleh panas |
calef. | ealefae | panaskan |
calid. | calidus | panas |
caut. | caute | hati-hati |
cav. | cave | perhatian! |
charta | charta | kertas |
chart, par. | charta paraffinata | kertas parafin |
citiss. | citissime | sangat segera |
cito | cito | segera |
claud. | claudere | tutup |
clysm. | clysma | klisma (obat pompa) |
co., comp., cps., cpt. | compositus | majemuk |
cochl. | cochlear | sendok makan |
cochleat. | cochleatim | sendok demi sendok |
cois., comm. | communis | biasa |
collut. | collutio | obat cuci mulut |
collyr. | collyrium | obat cuci mata |
cone. | concentratus | pekat |
concus. | concussus | kocok |
consp. | consperge | taburkan |
cont. | continuo | terus-menerus |
coq. | coque | masak |
cor. | cordis | jantung |
crast. | crastinus | hari esok |
D | ||
d. | da | berikan |
d. in 2plo | da in duplo | berikan dua kali jumlahnya |
d. in dim. | da in dimidio | berikan setengahnya |
d. secund. | diebus secundi | hari kedua |
d. seq. | die sequente | hari berikutnya |
d.c. | durante coenam | pada waktu makan |
d.c. form. | da cum formula | berikan dengan resepnya |
d.d. | de die | tiap hari |
d.s. | da signa | berikan dan tulis |
d.t.d. | da tales doses | berikan dalam dosis demikian |
dep. | depuratus | murni |
des. | desodoratus | tidak berbau |
desinf. | desinfectans | desinfeksi |
det. | detur | diberikan |
dext. | dexter | kanan |
dieb. alt. | diebus alternis | tiap 1 hari berikutnya |
dil. | diiutus, dilutio | diencerkan, pengenceran |
dim. | dimidius | setengah |
disp. | dispensa | berikan |
dlv. in p. aeq. | divide in partes aequalis | bagi dalam bagian2 yg sama |
dup.; dupl.; dx. | duplex | dua kali |
E | ||
e.c. | enteric coated | bersalut enterik |
emet. | emeticum | obat muntah |
empl. | emplastrum | plester |
emuls. | emulsum | emuls |
enem. | enema | lavemen, klisma, obat pompa |
epith. | epithema | obat kompres |
exhib. | exhibe | berikan |
ext. ut. | externe utendum | pemakaian sbg obat luar |
extemp. | extempore | pada saat itu juga |
F | ||
f. | fac, fiat, fiant | buat, dibuat |
f. 1.a. | fac lege artis | buatlah sesuai aturan |
febr. dur. | febre durante | di waktu demam |
filtr. | filtra, filtretur | saring |
form. | formula | susunan |
frig. | frigidus | dingin |
G | ||
garg. | gargarisma | obat kumur |
gtt. | gutta | tetes |
gutt. ad aur. | guttae ad aures | tetes telinga |
H | ||
h. | hora | jam |
h. u. spat. | horae unius spatio | setelah satu jam |
h. X mat. | hora decima matutina | jam 10 pagi |
h.m. | hora matutina | pagi hari |
h.s. | hora somni | waktu tidur |
h.v. | hora vespertina | malam hari |
haust. | haustus | diminum sekaligus |
her. praescr. | heri praescriptus | resep kemaren |
hor. interm. | horis intermediis | di antara 2 jam |
hui. form. | huius formulae | dari resep ini |
I | ||
i.c. | inter cibos | di antara waktu makan |
i.m. | intramuskular | di dalam otot |
i.m.m. | in mane medici | berikan pada dokter/dl tangan dokter |
i.o.d. | in oculo dextro | pada mata kanan |
i.o.s. | in oculo sinistro | pada mata kiri |
in 2 vic. | in duabus vicibus | dalam dua kali |
inj. | injectio | suntikan |
instill. | instilla | teteskan |
inter.; int. | inter | antara |
interd. | interdum | sewaktu-waktu |
intr. d. sum. | intra diem sumendum | digunakan dalam satu hari |
iter. | iteretur | untuk diulang |
iter. | iteratio | ulangan |
i.v. | intravena | |
J | ||
jej. | jejune | puasa |
L | ||
l. a. | lege artis | menurut aturan |
lag. gutt. | lagena guttatoria | botol tetes |
lav. ophth. | lavementum ophthalmicum | larutan pencuci mata |
lin. | linimentum | obat gosok |
liq. | liquor | cairan |
liq. | liquidus | larutan |
loc. | locus | tempat |
loc. aeg. | locus aeger | tempat yang sakit |
loc. dol. | locus dolens | tempat yang nyeri |
lot. | lotio | pembasuh/obat cuci |
M | ||
m. | misce | campurkan |
m. et v. | mane et vespere | pagi dan malam |
m.d.s. | misce da signa | campurkan, berikan, tandai |
m.f. | misce fae | campur dan buat |
m.f.pulv. | misce, fae pulveres | campurkan, buat puder |
m.i. | mihi ipsi | untuk saya sendiri |
m.p. | mane primo | pagi-pagi sekali |
m.p. | modo preseripto | seperti yang tertulis |
man. | mane | pagi hari |
mixt. | mixtura | campuran |
mod. praescr. | modo praescripto | sesuai aturan |
N | ||
n. | nocte | malam hari |
n. dt.; ndt; ne det. | ne detur | tidak diberikan |
N.l. | ne iteretur | tidak boleh diulang |
narist. | naristillae | obat tetes hidung |
ne iter | ne iteretur | jangan diulang |
neb.; nebul. | nebula | obat semprot |
noct. | nocte | malam hari |
non rep. | non repetatur | jangan diulang |
O | ||
o. 1/4 h. | omni quarta hora | tiap seperempat jam |
o. alt. hor. | omni alternis horis | tiap selang 1 jam |
o.b.h. | omni bihorio | tiap 2 jam |
o.b.h.c. | omni bihorio cochlear | tiap 2 jam 1 sendok makan |
o.d. | oculus dexter | mata kanan |
o.d.s. | oculus dexter et sinister | mata kanan dan kiri |
o.h. | omni hora | tiap jam |
o.m. | omni mane | tiap pagi |
o.n. | omni nocte | tiap malam |
o.s. | oculus sinister | mata kiri |
o.u. | oculus uterque | kedua mata |
oc. | oculus | mata |
oculent. | oculentum | salep mata |
omn. bid. | omni biduum | tiap 2 hari |
os; oris | oris | mulut |
P | ||
p. aeq. | partes aequales | bagian sama |
p. d. sing. | pro dosi singulari | untuk satu dosis |
P. I. M. | periculum in mora | bahaya bila ditunda |
p. r. n. | pro re nata | bila diperlukan |
p.c. | post coenam | setelah makan |
p.m. | post meridiem | sore |
part. dol. | parte dolente | pada bagian yang sakit |
past. dentifr. | pasta dentifricia | pasta gigi |
per bid. | per biduum | dalam 2 hari |
per trid. | per triduum | dalam 3 hari |
per vic. | per vices | sebagian-sebagian |
per. in mor. | periculum in mora | bahaya bila tertunda |
p.i. | pro injectio | untuk suntikan |
pon. aur. | pone aurum | di belakang telinga |
pond. | pondus | timbangan/berat |
pot. | potio | minuman |
pp., praec. | praecipitatus | endapan |
prand. | prandium | sarapan pagi |
pulv. | pulvis | serbuk |
pulv. adsp. | pulvis adspersorius | serbuk tabur |
pulv. subt. | pulvis subtilis | serbuk halus |
purg. | purgativus | obat kuras |
pyx. | pyxis | dus |
Q | ||
q | quantitas | jumlah |
q.dx. | quantitas duplex | 2 kali banyaknya |
q.h. | quaque hora | tiap jam |
q.d.d. | quater de die | 4 kali sehari |
q.l. | quantum libet | banyaknya sesukanya |
q.pl. | quantum placet | jumlah sesukanya |
q.s. | quantum satis/sufficit | secukupnya |
q.v. | quantum vis | banyaknya sesukanya |
R | ||
R. Rp., Rcp. | Recipe | ambil |
rec. | recens | segar |
rec. par. | recenter paratus | dibuat pada saat itu juga |
reiter. | reiteretur | diulang kembali |
rem. | remanentia | sisa |
renov. semel. | renovetur semel | diulang 1 kali |
rep. | repetatur | untuk diulang |
S | ||
s. | signa | tandai/tulis |
s.d.d. | semel de die | sekali sehari |
s.n.s. | si necesse sit | bila diperlukan |
s.o.s. | si opus sit | bila diperlukan |
s.q. | sufficiente quantitate | dengan secukupnya |
scat. | scatula | dus |
se necess. sit | si necesse sit | bila perlu |
sec. | secundo | kedua |
semel. | semel. | satu kali |
semih. | semihora | 1/2 jam |
septim. | septimana | 1 minggu |
sesqui | sesqui | satu setengah |
si op. sit | si opus sit | bila perlu |
sig. | signa | tulis |
sin. | sine | tanpa |
sine confect. | sine confectione | tanpa etiket aslinya |
sing. | singulorum | dari tiap |
sing, auror. | singulis aurons | tiap pagi |
s.k. | subkutan | di bawah kulit |
sol., solut. | solutio | larutan |
solv. | solve | larutkan |
stat. | statim | segera |
steril. | sterilisatus | steril |
subt. | subtilis | halus, tipis |
sum. | sume, sumatur | ambillah |
supr. | supra | di atas |
T | ||
t.d.d. | ter de die | tiga kali sehari |
t.d.s. | ter die sumendus | dipakai 3 kali sehari |
ter d. d. | ter de die | tiga kali sehari |
ter in d. | ter in die | tiga kali sehari |
troch. | trochiscus | tablet hisap batuk |
tuss. | tussis | |
U | ||
u.a. | usus ante | seperti terdahulu |
u.c. | usus cognitus | cara pakai diketahui |
u.e. | usus externus | (penggunaan sebagai) obat luar |
u.i. | usus internus | (penggunaan sebagai) obat dalam |
u.n. | usus notus | cara pakai diketahui |
u.p. | usus propius | untuk dipakai sendiri |
ult. prescr. | ultimo prescriptus | resep terakhir |
ung. | unguentum | salep |
V | ||
vesp. | vespere | sore |
virid. | viridus | hijau |
Komentar
Posting Komentar